امام رضا علیه السلام در عرصه ي علم و دانش

۲۷ بهمن ۱۳۹۹

امام رضا علیه السلام / سیره ی اجتماعی و سیاسی حضرت رضا علیه السلام / مقاله

پيشوايان معصوم شيعه هر كدام به نوبه ي خود سرچشمه‌ي كمالات و منبع فضائل و صفات عالي انساني محسوب مي شوند. نه تنها شيعيان بلكه افراد و گروه هاي مختلفي كه با آن بزرگان در ارتباط بوده اند به اين نكته اذعان دارند. حتي مخالفين و معاندين آنان گاهي در لابه‌لاي سخنان خويش اين حقيقت را ابراز كرده‌اند. يكي از كارگزاران حكومتي مأمون به نام رجاء بن ضحاك -كه مأمور آوردن امام هشتم علیه السلام از مدينه به خراسان بود- مي گويد: هنگامي كه امام رضا علیه السلام را به دستور مأمون از مدينه به خراسان آوردم، مأمون از رفتار و حالات و خصوصيات وي از من سؤالاتي كرد و من آنچه را كه در طول سفر و در اوقات شبانه روز از علي بن موسي بن الرضا علیه السلام ديده بودم به خليفه گزارش دادم.

مأمون به من گفت:

يَا ابْنَ أَبِي الضَّحَّاكِ هَذَا خَيْرُ أَهْلِ الْأَرْضِ وَ أَعْلَمُهُمْ وَ أَعْبَدُهُمْ فَلَا تُخْبِرْ أَحَداً بِمَا شَاهَدْتَهُ مِنْهُ؛ اي پسر ضحاك! اين شخص بهترين، داناترين و عابدترين فرد روي زمين است، آنچه را كه از فضائل و مناقب و صفات والاي او ديده‌اي نزد كسي فاش نكن (تا اينكه فضائل او توسط من منتشر شود).(1)

ائمه اطهار علیهم السلام معدن علم و حكمت و اخلاق و معارف عالي انساني بوده و به تمام علوم مورد نياز بشر آگاهي كامل دارند. به فرموده ی امام هشتم علیه السلام تمام نيازمندي هاي فرزندان آدم در نزد امام معصوم علیه السلام مي باشد و جميع علوم مختلف بشري نزد آنهاست.(2)

برتري بر دانشمندان

اساسا سخن گفتن از علم و دانش و انديشه ها و تفكرات حضرت رضا علیه السلام كه يك شخصيت ملكوتي و حجت الهي است از سطح انديشه هاي بشري بسي فراتر است.

احمد بن عبدالله اندلسي مالكي (م 328 ق) معروف به ابن عبد ربه از دانشمند معروف اهل سنت در كتاب معروف خود عقد الفريد مي نويسد:

مامون از دانشمندان فرهيخته و چيره دست عصر خود دعوت مي كرد تا در جلسات مختلف با امام رضا علیه السلام گفتگو كرده و مناظره نمايند، در يكي از آن مجالس چهل سؤال بر امام رضا علیه السلام مطرح كردند، حضرت همه را بدون تأمل پاسخ داد، آنان از اين همه شكوه و عظمت علمي و دانش سرشار شگفت‌زده شده و به اعلميت و برتري آن گرامي اقرار كرده و در مقابل عظمت علمي حضرتش سر تعظيم فرود آوردند.(3)

منبع: کتاب ويژگي هاي امام رضا علیه السلام: خصائص الرضويه، عبدالكريم پاك نيا، ص 62-61.

-------

پی نوشت ها:

1. عيون اخبار الرضا علیه السلام، ج 2، ص 186.

2. همان، ج 1، ص 169.

3. همراه با راستگويان، ص 314 و 303 به نقل از عقد الفريد، ج 3، ص 42.