تقویت فرهنگ نماز در سایه انقلاب

۲۵ بهمن ۱۳۹۹

انقلاب اسلامی ایران / تاریخ انقلاب / مقاله

یکی از دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی، توسعه و تقویت فرهنگ نماز و نمازخوانی و برگزاری گسترده نمازهای جماعت است. قبل از انقلاب، به فرهنگ و فریضه نماز اهمیت داده نمی شد. حتی با ایجاد فضای ضداسلامی، مردم نمازخوان در مجامع عمومی مورد تمسخر و توهین قرار می گرفتند. فضای روانی به اندازه ای منفی بود که بعضی از نمازخوانان خجالت می کشیدند در مکان های عمومی و محیط های اجتماعی از قبیل اداره ها، دانشگاه ها، مدارس، مراکز یا پادگان های نظامی، شرکت ها و مؤسسه های گوناگون نماز بخوانند. بعضی از افراد حتی از اینکه در مهمانی ها و خانه دیگران یا حتی خانه خود در مقابل دیگران نماز بخوانند، خجالت می کشیدند. به همین دلیل یا نماز را به تأخیر می انداختند یا اینکه آهسته و پنهانی در گوشه ای، نماز خود را می خواندند. اقامه نماز بیشتر به صورت انفرادی بود و صرفا در مساجد و جمع های خصوصی می شد جلوه ای از نماز جماعت را مشاهده کرد.

به برکت انقلاب اسلامی، دید عمومی جامعه نسبت به نماز به کلی دگرگون شد. با متحول شدن دیدگاه حکومت و بینش بسیاری از مردم نسبت به این فریضه الهی، بسیاری از افراد بی نماز به خیل نمازگزاران پیوستند. این دگرگونی در قشر جوان، اعم از مدرسه ای و دانشگاهی محسوس و چشم گیر بود. امروز وقتی صدای اذان ظهر از بلندگوی نمازخانه اداره ها و سازمان ها پخش می شود، قشر وسیعی از کارکنان وضو می گیرند و در صفوف نماز جماعت به اقامه نماز و مناجات با پروردگار خویش می پردازند. در گذشته، از حضور جوانان در مساجد خبری نبود و به پایگاه کهن سالان تبدیل شده بود. به برکت انقلاب اسلامی، مساجد جایگاه اصلی خود را باز یافت. مساجد در دوران مبارزه و پس از پیروزی انقلاب، به پایگاه های روشنگری و دادن آگاهی های سیاسی و اجتماعی به مردم مبارز و انقلابی تبدیل شدند و این همان چیزی بود که امام راحل در نظر داشت:

مسجد و منبر در صدر اسلام، مرکز فعالیت های سیاسی بود. جنگ هایی که در اسلام می شده است، بسیاری از آن در مسجد طرحش ریخته می شد.(1)

مساجد، بهترین سنگرها و جمعه و جماعات، مناسب ترین میدان تشکل و بیان مصالح مسلمین می باشند. امروز دولت ها و سرسپردگان ابرقدرت ها اگرچه به جنگ جدی با مسلمانان برخاسته اند، ولی هرگز جرئت و قدرت تعطیل مساجد و معابد مسلمین را برای همیشه ندارند و نور عشق و معرفت میلیون ها مسلمان را نمی توانند خاموش کنند.(2)

اکنون، مساجد شاهد حضور جوانان پرشور و فعالیت های گوناگون و گسترده ای در رسیدگی به امور رفاهی و خدماتی، امور خیریه و رسیدگی به مشکلات مالی خانواده های نیازمند و نیز فعالیت های فرهنگی و هنری است. مساجد در دوران دفاع مقدس نیز نقش مهمی از خود به یادگار گذاشت و به پایگاه های مقاومت بسیج تبدیل شد. امروز پایگاه های بسیج با مساجد کاملاً گره خورده و پیوند مستحکمی بین آنها به وجود آمده است. بسیج، بازوی نظامی مساجد و حافظ اسلام و انقلاب است و مسجد نیز در هدایت دینی و حفظ سلامت بسیج و نیز حمایت های انسانی و مادی از آن، نقش مهمی بر عهده دارد.

منبع: کتاب ارمغان انقلاب: تلخیصی از نود و دو دستاورد انقلاب اسلامی ایران، حسین اسحاقی، ص 120-118.

-------

پی نوشت ها:

1. صحیفه نور، ج 8 ، ص 184.

2. همان، ج 20، ص 338.