از وظایف شرعی هر فرد مؤمن است که به زیارت معصومین علیهم السلام اهتمام کند، چنان که در حدیثی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله آمده است: «هر آنکه قبر مرا بعد از حیاتم زیارت کند، مانند آن است که در زمان حیاتم زیارتم کرده باشد و کسی که قبر مرا زیارت ننماید به من جفا کرده است.» و در حدیث دیگری است که آن حضرت فرمود: «هر کس که مرا در حیاتم یا پس از مردنم زیارت کند، در روز قیامت شفیع او خواهم بود».(1)

از حضرت امام باقر علیه السلام روایت شده رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «هر آنکه مرا یا یکی از فرزندانم را زیارت کند، روز قیامت او را زیارت خواهم کرد و از وحشت آن روز نجاتش خواهم داد.»(2) و حضرت امام رضا علیه السلام فرمود: «هر امامی را به گردن دوستان و پیروانش پیمانی است که وفای به این پیمان، هنگامی به حدّ تمام و کمال می رسد که قبرهایشان را زیارت کند، پس هر که امامان را از علاقه زیارت کند، و به آنچه مورد خواست و رغبت آنان بوده تصدیق داشته باشد، روز قیامت شفیع او خواهند بود».(3)

احادیث بسیار دیگری نیز هستند که این وظیفه در آنها تأکید و آثار اخروی آن بیان گردیده است. اما آثار دنیوی زیارت، با توجه به اینکه معصومین علیهم السلام الگوی مردم هستند، پس زیارت و دیدار ایشان در زمان حیاتشان و تشرّف به مزارشان بعد از وفاتشان یکی از مهم ترین وسایل پرورش فکر و تصحیح و تکمیل اعتقاد و تهذیب نفس و تعدیل عمل است و چه بسیار کسانی که در فکر یا عمل یا اخلاق آنها خللی بوده و بر اثر زیارت یکی از معصومین دگرگونی در آنها حاصل گردیده و از کارهای ناپسند و یا اندیشه های نادرست رهایی یافته اند و از پرتو عنایت معصومین بهره گرفته اند و در زندگی آنان تحولی پدید آمده است. علاوه بر اینکه در زیارت معصومین علیهم السلام زمینه استجابت دعا و قضا حوائج و شفای بیماران کاملاً فراهم است، حکایت های بی شمار از این آثار و نتایج در کتاب ها و بر سر زبان ها بسی رایج است.

مرحوم علّامه نراقی گفته است: «نفوس نیرومند قدسی _ به خصوص انبیا و ائمه علیهم السلام - پس از رحلت از بدن های شریف و بالا رفتن به عالم تجرُّد، در نهایت احاطه و استیلا بر امور جهانند و تمامی امور این عالم نزد ایشان آشکار است و می توانند در این جهان تأثیر بگذارند و هرکس که به زیارتشان برود از آن آگاه می شوند و بر او شاهد هستند و در خواست ها و توسل ها و تضرع ها و شفاعت طلبی های از زائران مرقدشان اطلاع کامل دارند، پس نسیم لطف آنان بر زائران می وزد، و رشحاتی از فروغشان برایشان می تابد، و در رفع نیاز و برآورده شدن حاجت ها و رسیدن به مقاصد و آمرزش گناهان و رفع گرفتاری هایشان در پیشگاه خداوند شفاعت می کنند... .»(4)

در شرایط فعلی به علت شیوع کرونا زیارت مجازی و از راه دور توصیه می شود.

منبع:

کتاب فرهنگ و آداب زیارت، رضا باقریان موحد، ص 47-48.

----

پی نوشت ها:

1. قرب الاسناد، ص 31.

2. وسائل الشیعه، ج 14، ص 336، باب تأکد استحباب زیارت النبی.

3. بحارالانوار، ج 99، ص 372، ج 100، ص 116.

4. نراقی، احمد، معراج السعاده، ۱۳۷۷، ص ۸۸۹.