هم دنیا هم آخرت

در اسلام کار فی سبیل الله فقط به عبادات و خیرات منحصر نمی شود، بلکه تلاش اقتصادی هم عبادت است

زندگی به سبک مومنانه / معنای زندگی / مقاله

یکی از موضوعاتی که به شناخت بیشتر جایگاه ما به عنوان یک انسان کمک می کند، مساله کار و تاثیری هست که بر حقیقت و جایگاه ما در دنیا و آخرت دارد. ما همیشه مسئول بودیم در مسیری قرار بگیریم که به جایگاه واقعی خودمان نزدیک شویم. استعدادهایی در وجود ما هست که باید در همین دنیا به فعلیت برسند. وحی، سنت پیامبر (ص) و ائمه معصوم (ع) به همین دلیل وجود دارند.

مقام خلیفه الهی به شرطی تحقق پیدا می کند که اسماء الهی به شکل تعادلی آن و منطبق بر دستور شرع و خواست خدا در وجود ما به ظهور برسد.یکی از چیزهایی که باعث به فعلیت رسیدن این اسما می شود «مساله کار» هست، کار به معنای شغل.

هر کاری متناسب با ویژگی هایی که دارد، اسمی خاص و یا جنبه خاصی از اسمی را کدگشایی می کند و انسان نیز بر اساس آن عمل می کند.

برای نمونه، انسان بر اساس اسم الله «مالک» تمایل به مالکیت دارد، اگر فرایند مالکیت بر اساس دستور شرع و کسب حلال صورت گیرد، این کار عبادت محسوب می شود. در صورتی که از حالت تعادل خارج شود، اسم مالک به شکل کسالت، تنبلی و بیکاری ظهور می کند که مورد غضب خداست و یا در شکل طغیان به صورت دزدی و چپاول اموال دیگران خودنمایی می کند که باز تعدی به حریم خداست.

یکی از چیزهایی که باعث به فعلیت رسیدن این اسماء الهی در انسان می شود «مساله کار» هست، کار به معنای شغل.

بنابراین، می توان مدعی شد که انسان زمانی به مقام خلافت الهی می رسد که اسماء خداوند را در وجود خود به شکل تعادلی آن تحقق دهد و کار حلال مهم ترین نقش را در این زمینه دارد.1

در اسلام کار فی سبیل الله فقط به عبادات و خیرات منحصر نمی شود، بلکه تلاش اقتصادی هم عبادت است.2

ارزش کار و اهمیت آن در تکامل فرد و جامعه چنان است که قرآن می فرماید: «هر کسی از مرد و زن کار شایسته کند، در حالی که مومن باشد، قطعا او را با زندگیپاکیزه ای حیات می بخشیم و مسلما به آنان بهتر از آنچهانجام می دادند، پاداش می دهیم».3

در همین زمینه استاد مطهری می گویند: «کار و فعالیت موجب سرگرمی فکری است، یعنی فکرانسان متوجه اصلاح کار خویش هست و دیگر مجالی برای فعالیت قوه خیال و هوس های شیطان باقینمی ماند.4 بنابراین کار در عین این که معلول فکر و روح و خیال و دل و جسم آدمی است؛ سازنده فکر و خیال و دل و قلب انسان نیز هست، به همین دلیل می گویند کار، تربیت کننده انسان است.5

فهرست منابع:

1- انسان در آموزه های وحیانی با تاکید بر آیات و روایات، دکتر رضا فیروزی

2- تعلیم و تربیت در اسلام، مرتضی مطهری.

3- عیش و معاش، امیر حسین بانکی پور فرد

پی نوشت ها:

1. انسان در آموزه های وحیانی با تاکید بر آیات و روایات، رضا فیروزی.

2. عیش و معاش، ص111.

3. نحل:97.

4. تعلیم و تربیت دراسلام، مرتضی مطهری، ص179.

5. عیش و معاش، ص123.