وظیفه والدین نسبت به بازی کردن کودکان در انزوا

زمان های استراحت که بخشی از بازی کودکان هستند قسمت مهمی از رشد وقار و متانت ، پرورش تصورات و تفکرهای خلاقانه و کاهش تنش های او محسوب می شوند.

۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۹ / 381

کودکانه حرم امام رضا علیه السلام / نورالهدی سامانه مخاطبین حرم مطهر رضوی / مقاله

تمایل کودک به بازی با بچه های دیگر یکسان نیست . بعضی از بچه ها بیشتر از بچه های دیگر معاشرتی و اهل بازی با کودکان هم سن خود هستند و بعضی از بچه ها ذاتا آرام هستند . این اختلاف طبیعی است اما تمایل به بازی با همسالان و داشتن همبازی ، در وجود هیچ کودکی به صفر نمی رسد .

علل بی میلی ممکن است مربوط به وضعیت جسمی ، روحی و روانی کودک یا وضعیت اجتماعی ، اقتصادی خانواده اش باشد که او را به انزوا می کشاند و از بازی با بچه های دیگر فراری می دهد . علل عمده بی میلی کودکان عبارت اند از :

- ممکن است کودکی دچار ضعف در سلامت جسمانی خود باشد مثلا خیلی زود از جست و خیز خسته شود یا نفس تنگی پیدا کند یا بیماری هایی داشته باشد که اجازه ندهد او فعالانه بازی کند . در این صورت بهتر است والدین ترتیبی بدهند که معاشرت کودک شان با دیگران بیشتر همراه با بازی های فکری مناسب و جنب و جوش کمتر باشد .

- گاهی کودک به دلیل تفاوت هایی که با سایرین دارد با آنها نمی جوشد . این تفاوت ها می تواند استفاده از عینک ، لکنت زبان و یا حتی هوش فوق العاده او باشد که میل به گوشه گیری را در کودک تقویت می کند یا گاهی او را چنان حساس و آسیب پذیر می سازد که با کوچک ترین تمسخر و یا سرزنش سایر کودکان می رنجد و از معاشرت با آنها زده می شود .

- گاهی یک کودک خجالتی است و برایش مشکل است که در دوستی با بچه های دیگر پیش قدم شود . در چنین مواردی مشکل او خیلی ساده است و با تشویق به صورت آرام و تدریجی حل می شود . نصیحت و پند و اندرز دادن و تاکید بر این که " اینقدر یک گوشه ننشین ، دیگر بزرگ شده ای " یا " چرا تو هم نمی روی با بچه های دیگر بازی کنی " بر ترس کودکان می افزاید . بهتر است به تدریج دایره دوستی ها را وسیع تر کرد . دعوت از یک یا دو کودک همسن و سال او به خانه یا رفتن به تماشای بچه هایی که مشغول بازی هستند به درک لذت از بودن با همسالان کمک می کند .

- گاهی لوس و پر توقع بودن کودک موجب می شود که از سوی همسالان طرد شود ؛ بنابراین به والدین توصیه می شود که ضمن ابراز محبت و مهربانی نسبت به کودک اصول اخلاقی و انسانی و احترام به حقوق دیگران را هم به کودک خود بیاموزند که بهترین روش در این مورد این است که والدین خود الگوی قابل تقلید برای آنان باشند .

- گاهی چون والدین سر و صدا و شلوغی بچه ها را ندارند یا از این می ترسند که کودکشان به علت معاشرت با بچه های شرور و بی ادب بار آید ، یا حوصله و وقت سرزدن به بچه های مشغول بازی را ندارند ، در مقابل خواسته کودک شان برای بازی با سایر کودکان واکنش نشان می دهند و طوری با کودک رفتار می کنند که او از بازی محروم می سازند و به سوی انزوا سوق می دهند .

اگر هیچ یک از این دلایل وجودندارد و کودک فقط دوست دارد گاهی به تنهایی بازی کند ، باید او را به حال خود گذاشت و آزادی داد تا به طور مستقل به بازی خودش ادامه دهد .

والدین توجه داشته باشند که هر اندازه کودک در سنین خردسالی آزاد باشد تا به تنهایی بازی کند به همان اندازه در آینده اجتماعی تر خواهد شد .

میل طبیعی و تشخیص کودک بهترین راهنمای ما است ، آنان کم کم یاد می گیرند با دوستان و همسالان خود بازی کنند بنابراین نیازی به تاکید و تشویق های بیرونی نیست تا زودتر از موعد با بچه های دیگر همبازی شوند .

اغلب وقتی کودکی در حال بازی است ناگهان در خود فرو می رود و آرام در کناری می نشیند جایی که هیچ کس نتواند او را پیدا کند ، در میان شاخه های درخت لم می دهد یا با دوستانش در سکوت می نشیند و استراحت می کند چرت می زند یا به آسمان نگاه می کند .

برای درک اهمیت زمان های استراحت و تنهایی ، بزرگ ترهای کودک می توانند در مورد خود فکر کنند که وقتی اندیشه های خلاقانه ، تخیلات جالب ، راه حل هایی برای مشارکت و به یاد آوردن ناگهانی نام چیزی ، برای شان پیش می آید ، از نظر جسمانی در چه وضعیتی هستند ؟ بیشترین پاسخ ها :

در حمام ، در حال قدم زدن ، در حال دویدن ، و ..وجه مشترک همه این جواب ها چیست ؟ حقیقت این است که در چنین شرایطی مغز معمولا در آرامش به سر می برد . اغلب در این شرایط است که که فکرهای بزرگ و خلاقیت ها بوجود می آید .

به همین دلیل ، این زمان های استراحت که بخشی از بازی کودکان هستند قسمت مهمی از رشد وقار و متانت ، پرورش تصورات و تفکرهای خلاقانه و کاهش تنش های او محسوب می شوند .[1]

[1] ر . ک : کودک سالم ، تونی بوزان ، ترجمه : یلدا قبادی ، ص 160 .