2 پرسش در باب مسیر حرکت امام رضا علیه السلام
۱. آیا می‌دانید که امام‌رضا (علیه السلام) به‌هنگام ورود به ایران، از مرز شلمچه عبور کردند و در نیشابور، حدیث سلسلةالذهب را بیان فرمودند؟
امام‌رضا (علیه السلام) برای هجرت از مدینه به مَرْو، از شهرهای مدینه و نقره و بصره گذشتند؛ از دروازۀ ورودیِ شلمچه وارد ایران کنونی شدند؛ پس از عبور از شهرهای اهواز، اِقلید، ابَرقوه، یزد، رباط پشت‌بادام و طبس، وارد شهر نیشابور شدند.
در نیشابور، به‌تقاضای مردم و علمای نیشابور که اکثریت آنان از اهل‌تسنّن بودند، حدیث شریف سلسلۀالذهب را بیان فرمودند. ایشان در این روایت، پذیرش توحید را به‌همراه ولایت اهل‌بیت (علیه السلام) دژ محکمی دانستند که هر کس وارد آن شود، محفوظ می‌مانَد.
پس از عبور از نیشابور، امام‌رضا (علیه السلام) وارد روستای ده‌سرخ و سپس سناباد (مشهد کنونی) و درنهایت، پایتخت حکومت مأمون، یعنی مرْو، شدند.
۲. آیا می‌دانید که امام‌رضا (علیه السلام) دو سال و چند ماه، در کشور ترکمنستانِ امروزی زندگی کرده‌اند؟
وقتی هارون، برای جنگ، از بغداد به خراسان آمد، فرزندش مأمون نیز همراهش بود. بعد از مرگ هارون در سناباد، مأمون به مرْو رفت و آنجا را پایتخت خود قرار داد. پس از جنگ با برادرش (امین) و کشتن او، امام‌رضا (علیه السلام) را که تهدیدی برای حکومتش بود، با زیرکی تمام، از مدینه به مرْو فراخواند.
امام (علیه السلام) نیز با طی‌کردنِ مسیر چندین‌ماهه، با برخی از یارانش و هیئتی که از طرف مأمون حضرت را همراهی می‌کردند، به شهر مرْو، پایتخت مأمون، وارد شدند و دو سال و چند ماه، در این شهر حضور داشتند.
ماجرای ولایت‌عهدی، مناظرات حضرت با بزرگان ادیان و مکاتب مختلف، نماز باران، نماز عید و...، همه، در این شهر اتفاق افتاد. این شهر، امروزه، در محدودۀ مرزیِ ترکمنستان واقع شده است.
منبع: نکته هایی پیرامون حرم شناسی