نام نیکو برای فرزندان
یکی از حقوق کودک این است که نام خوب برای او بگذارند. امیر المؤمنین علیه السلام فرمودند:
حَقُّ الوَلَدِ علَى الوالِدِ أن يُحَسِّنَ اسمَهُ ، و يُحَسِّنَ أدَبَهُ ، و يُعَلِّمَهُ القرآنَ؛(1)حق فرزند بر پدر آن است که نام نیکو بر فرزند بگذارد، خوب تربیتش کند و به او قرآن بیاموزد.
نام روی شخصیت کودک خیلی اثر دارد. نام های خداوند که بسیار زیادند. البته برخی از نام های خداوند مثل الله و رحمن را نمی شود بر کسی گذاشت. ولی اگر یک عبد اولش اضافه شود، مثل عبدالله، عبدالرحمن، عبدالرحیم، مانعی ندارد.
اسامی اهل بیت از اسامی انبیا، اسامی فرهیختگان و علمان ربانی و اصحاب بسیار خوب است. مثل میثم که عاشق و دلباخته حضرت امیر المؤمنین علیه السلام بوده است.
قطعا نام ها روی فرزند اثر دارد. اثر مثبت یا منفی بستگی به نام او دارد. متأسفانه فرهنگ غلطی که در بین بعضی افراد رایج شده است این است که می گویند: نام فرزند باید چیز جدیدی باشد، چیزی که تا به حال کسی نگذاشته باشد. این حرف درستی نیست.
پدر و مادر وظیفه دارند نام های بد را تغییر بدهند. روز قیامت بچه ها جلوی پدر و مادر را می گیرند و می گویند: ما چه گناهی داشتیم که شما این نام را روی ما گذاشتید.
یکی از حقوقی که فرزند بر پدر دارد، این است که اسم نیکو روی فرزند خود بگذارد چون نام در شخصیت افراد اثر دارد. در قبر و قیامت ما را به همان نام صدا می زنند. نام انسان باید به گونه ای باشد که در آنجا شرمنده نشود.
نام محمد یکی از نام های محبوب و پر برکت و تأثیر گذار است. پیامبر خدا صلی الله علیه و اله و سلم فرمودند:
بورِكَ لِبَيتٍ فيهِ مُحَمَّدٌ و مَجلِسٍ فيهِ مُحَمَّدٌ و رِفقَةٍ فيها محمد؛(2)خانه ای که در آن نام محمد است، خانه مبارک و با برکتی است. و مجلسی که در آن نام محمد است، مجلس مبارک و با برکتی است و رفقائی که در بین آنها نام محمد است، رفقای مبارکی هستند.
نام محمد خیر و برکت جاری می کند. جایی که نام محمد باشد، ملائکه آنجا را تقدیس می کنند. نام فاطمه و القاب فاطمه زهرا علیهاالسلام چقدر زیبا و فراوان است. نام دختران و همسران و مادران امامان علیهم السلام همه از نام های مبارک است.
یکی از کارهای پیامبر این بود که نام ها را تغییر می دادند. می فرمودند: این نام زیبنده شما نیست. برو تغییر بده و این نام را بگذار. فرزندان اگر بزرگ شدند و دیدند نام هایشان مطلوب نیست خودشان تغییر دهند.
منبع: کتاب تربیت فرزند، مؤلف حبیب الله فرحزاد، ص 55-56.
----
پی نوشت ها:
1. نهج البلاغه، حکمت 399.
2. مکارم الاخلاق، ص 25؛ بحارالانوار، ج 16، ص 240.