بایسته های جوان شایسته
بایسته‌های یک جوان شایسته در کلام معصومین علیهم السلام
1 . طاعت خدا
قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم: ان احب الخلائق الی الله عز و جل شاب حدث السن فی صورة حسنة جعل شبابه و جماله لله و فی طاعتة، ذلک الذی یباهی به الرحمن ملائکته، یقول: هذا عبدی حقا.
حضرت محمد صلی الله علیه و آله می فرمایند: «محبوبترین خلایق نزد خدای عز و جل جوان نورسته خوش سیمایی است که جوانی و زیبایی خود را برای خدا و در راه خدا و در راه طاعت او بگذارد. خداوند رحمان به وجود چنین جوانی بر فرشتگان می‌نازد و می‌فرماید: این است بنده راستین من».
-----------------------------------------------------------
کنز الاعمال، ج 43103
2 . دانش و تربيت
قال الامام علی علیه السلام: یا معشرالفتیان حصنوا اغراضکم بالادب و دینکم بالعلم.
حضرت علی علیه السلام می‌فرمایند: «ای گروه جوانان! آبرو و شرف را با تربیت، و دین خود را با دانش حفظ کنید».
-----------------------------------------------------------
نهج السعاده، ج7، ص 266.
3 . قرائت قرآن
قال الامام الصادق علیه السلام: من قرء القرآن و هو شاب مومن اختلط القرآن بلحمه و دمه.
حضرت امام جعفر صادق علیه السلام می‌فرمایند: «جوان مؤمنی که به قرائت قرآن می‌پردازد، قرآن با گوشت و خونش در می آمیزد».
-----------------------------------------------------------
اصول کافی، ج4، ص 41
4 . روح حقیقت طلب
قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم: اوصیکم بالشبان خیرا فإنهم ارق افئدة، ان الله بعثتنی بشیرا و نذیرا فحالفنی الشبان وخالفنی الشیوخ. حضرت محمد صلی الله علیه و آله می‌فرمایند:
«سفارش می‌کنم شما را که با جوانان به خوبی و نیکی رفتار کنید چرا که آنان نازک دل‌ترند، خداوند مرا به پیامبری برانگیخت جوانان به من گرویدند و یاریم کردند و بزرگسالان به مخالفت برخاستند».
-----------------------------------------------------------
سفینة البحار، ج2، ص 176.
5 . آموختن
قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم: مَن تَعَلَّمَ فى شَبابِهِ کانَ بِمَنزِلَةِ الوَشمِ فِى الحَجَرِ وَ مَن تَعَلَّمَ وَ هُوَ کَبیرٌ کانَ بِمَنزِلَةِ الکِتابِ عَلى وَجهِ الماءِ؛
رسول اکرم صلى الله علیه و آله :«هر کس در جوانى‌اش بیاموزد، آموخته‌اش مانند نقش بر سنگ است و هر کس در بزرگ‌سالى بیاموزد، مانند نوشتن بر روى آب است».
-----------------------------------------------------------
نوادر راوندى، ص 132، ح 169
6 . اخلاق نیکو
قال الامام الصادق علیه السلام: اِعلَمى اَنَّ الشّابَّ الحَسَنَ الخُلُقِ مِفتاحٌ لِلخَیرِ، مِغلاقٌ لِلشَّرِّ وَ اِنَّ الشّابَّ الشَّحیحَ الخُلُقِ مِغلاقٌ لِلخَیرِ مِفتاحٌ لِلشَّرِّ ؛
امام صادق علیه السلام :«بدان که جوانِ خوش‌اخلاق، کلید خوبى‌ها و قفل بدى‌هاست و جوانِ بداخلاق، قفل خوبى‌ها و کلید بدى‌هاست».
----------------------------------------------------------
امالى طوسى، ص 302، ح 598
7 . طلب دانش
قال الامام الصادق علیه السلام: لَستُ اُحِبُّ اَن اَرَى الشّابَّ مِنـکُم اِلاّ غادیاً فى حالَینِ: اِمّا عالِماً اَو مُتَعَلِّما، فَاِن لَم یَفعَل فَرَّطَ، فَاِن فَرَّطَ ضَیَّعَ، وَ اِن ضَیَّعَ اَثِمَ، وَ اِن اَثِمَ سَـکَنَ النّارَ وَ الَّذى بَعَثَ مُحَمَّدا بِالحَقِّ ؛
حضرت امام جعفر صادق علیه السلام می‌فرمایند: «دوست ندارم جوانانِ شما را جز در دو حالت ببینم : دانشمند یا دانش اندوز. اگر جوانى چنین نکند، کوتاهى کرده و اگر کوتاهى کرد، تباه ساخته و اگر تباه ساخت، گناه کرده است و اگر گناه کند، سوگند به آن کس که محمّد صلى الله علیه و آله را به حق برانگیخت، دوزخ نشین خواهد شد».
--------------------------------
امالى طوسى، ص 303، ح 604
8 . بندگی خدا
قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم: مَن اَحسَنَ عِبادَةَ اللّه فى شَبیبَتِهِ ، لَقّاهُ اللّه الحِکمَةَ عِندَ شَیبَتِهِ ، قالَ اللّه تَعالى : «وَ لَمَّا بَلَغَ اَشُدَّهُ وَاستَوى ءَآتَیناهُ حُکما وَ عِلما» ثُمَّ قالَ تَعالى : «وَ کَذالِکَ نَجزِى المُحسِنینَ» ؛
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: «هر کس که در جوانى خوب بندگى خدا کند، خداوند در پیرى به او حکمت مى‌آموزد؛ خداى متعال مى‌فرماید: «و چون به رشد و کمال خویش رسید، به او حکمت و دانش عطا کردیم» و در ادامه آیه مى‌فرماید: «و نیکوکاران را چنین پاداش مى‌دهیم».
--------------------------------
قصص، 14؛ أعلام الدین ، ص 296
9 . توبه در جوانی
قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم: اَلتَّوبَةُ حَسَنٌ وَ لکِن فِى الشَّبابِ اَحسَنُ ؛
پیامبر خدا فرمودند: «توبه زیباست، ولى از جوان زیباتر» .
--------------------------------
کنز العمّال، ح 43542
10 . مباحثه و مناظره
قال الامام علی علیه السلام: مُرُوا الاَحْداثَ بِالْمِراءِ وَ الْجِدالِ وَ الْـكُهولَ بِالْفِكَرِ وَ الشُّيوخَ بِالصَّمْتِ ؛
امام علی علیه السلام فرمودند: «جوانان را به مباحثه و مناظره و ميانسالان را به انديشيدن و پيران را به سكوت فرمان دهيد» .
--------------------------------
شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد ، ج ۲۰، ص ۲۸۵، ح ۲۶۰